ACVG adviseert over het gebruik van tijdvakken
Voor de veiligheid van de bewoners in het aardbevingsgebied in Groningen is het belangrijk dat gebouwen niet onnodig zwaar worden versterkt. Dat klinkt tegenstrijdig, maar als er onnodige werkzaamheden worden verricht, kost het te veel tijd voordat een woning aardbevingsbestendig is. Gebouwen in de wachtrij komen daardoor later in aanmerking voor versterking en zijn zodoende in de tijd langer onveilig.
Het Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG) adviseert daarom de ministers van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) bij de beoordeling van gebouwen in Groningen per direct tijdvak 5 te gebruiken. Op deze manier wordt voorkomen dat gebouwen onnodig zwaar worden versterkt.
Wat is een tijdvak?
Constructeurs beoordelen of gebouwen voldoen aan de veiligheidsnorm. Ze bepalen aan de hand van invoergegevens welke maatregelen eventueel nodig zijn om een woning te versterken. Een van die gegevens is het zogenoemde 'tijdvak'. Het tijdvak is gerelateerd aan het afbouwpad van de gaswinning en het geeft het dreigingsniveau van aardbevingen in een bepaalde periode weer. Naarmate de gaswinning afneemt, neemt ook het dreigingsniveau af. Op dit moment wordt tijdvak 2 gebruikt, dat nog is gebaseerd op de afbouw van de gaswinning zoals die in 2018 werd voorzien. In 2020 is besloten de afbouw te versnellen, daarom zijn er nieuwe tijdvakken ontwikkeld: t4, t5 en t6.
Inzicht in capaciteit
Op basis van de huidige voorraad gebouwen die beoordeeld en indien nodig versterkt moeten worden, de bouwcapaciteit en de opgedane ervaringen in de versterkingsoperatie, verwacht het ACVG dat woningen die nog een beoordeling nodig hebben niet voor 30 september 2021 (einde t4) aardbevingsbestendig kunnen worden opgeleverd. Het ACVG adviseert daarom dat constructeurs per direct tijdvak 5 (t5) gebruiken bij de beoordeling. Dat betekent dat woningen die voortaan met t5 worden beoordeeld, versterkt worden met versterkingsmaatregelen die passen bij het dreigingsniveau in de periode tussen 1 oktober 2021 en 30 september 2023.
De tijdvakken zijn gebaseerd op modellen, die aangepast worden als bijvoorbeeld een nieuw afbouwpad of veranderende seismische activiteit daar aanleiding toe geeft. Het ACVG vindt daarom dat op dit moment niet beoordeeld kan worden of in de loop van de tijd ook overgestapt kan worden naar t6 of een ander tijdvak. Startend vanaf 1 oktober 2022, een jaar voordat t5 afloopt, moet elk jaar beoordeeld gaan worden of een ander tijdvak gehanteerd kan gaan worden.
Reactie ministers
Dit jaar zijn er drie nieuwe tijdvakken ontwikkeld (t4 tot en met t6), gebaseerd op het afbouwpad dat het kabinet in 2020 heeft vastgesteld. De ministeries van EZK en BZK hebben het ACVG daarom verzocht te adviseren over welk tijdvak gebruikt moet worden. Het ACVG heeft de adviesaanvraag op 13 augustus 2020 ontvangen en op 23 september 2020 afgerond en naar de ministers van EZK en BZK gestuurd.
De ministers hebben het advies op 6 november 2020 naar de Tweede Kamer gestuurd. Alle conclusies en aanbevelingen van het ACVG zijn terug te lezen in het advies over de tijdvakken. De ministers schrijven in hun brief aan de Tweede Kamer dat het advies van ACVG om per direct t5 te gebruiken bij nog te starten beoordelingen is opgevolgd door de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).
Overzicht tijdvakken
In totaal zijn er nu zes tijdvakken. T1 t/m t3 zijn gebaseerd op de planning van het kabinet om de gaswinning af te bouwen zoals besloten in maart 2018. Deze tijdvakken maken onderdeel uit van de voormalige NPR 2018. Omdat aan ACVG is gevraagd om te adviseren welke van de nieuwe tijdvakken (t4 t/m t6) gebruikt moet worden, zijn t1 t/m t3 buiten beschouwing gelaten in het advies.
- t1 (afbouwpad 2018, kalenderjaren* 2018 t/m 2019)
- t2 (afbouwpad 2018, kalenderjaar 2020 t/m 2022)
- t3 (afbouwpad 2018, kalenderjaar 2023 t/m 2027)
In de update van de webtool van de NPR 2018, die per 1 augustus 2020 gereed is, zitten de drie nieuwe tijdvakken. Het advies van het ACVG richt zich op deze drie tijdvakken.
- t4 (afbouwpad 2020, gasjaar** 1-10-2020 t/m 30-9-2021)
- t5 (afbouwpad 2020, gasjaren 1-10-2021 t/m 30-9-2023)
- t6 (afbouwpad 2020, gasjaren 1-10-2023 t/m 30-9-2029)
* Bij t1 tot en met t3 worden kalenderjaren aangehouden. Bij t4 tot en met t6 wordt gewerkt met gasjaren. Dit sluit beter aan op het jaarlijkse besluit dat de minister van EZK neemt over het gaswinningsniveau.
** Een gasjaar loopt van oktober tot oktober. Op deze manier wordt voorkomen dat het jaar eindigt met een strenge winter. Hierdoor is het mogelijk om het gaswinningsniveau nauwkeuriger te bepalen en wordt voorkomen dat er bij een strengere winter dan verwacht meer gas moet worden gewonnen.